Sri Lanka — zielona wyspa świątyń, słoni i herbaty

Wyspę Cejlon, na której leży Sri Lanka, już Marco Polo nazwał najwspanialszą wyspą świata. Wyspa, której symbolem są słonie, nadal zachwyca turystów przepięknymi plażami, imponującymi świątyniami i zabytkami, pozostałościami starożytnych kultur oraz bujną tropikalną przyrodą i szmaragdowozielonymi wzgórzami porośniętymi plantacjami herbaty.

Sri Lanka — wyspa na Oceanie Indyjskim

Sri Lanka, oficjalnie Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki to państwo leżące w Azji Południowej na wyspie Cejlon, jednej z największych wysp Oceanu Indyjskiego. Sri Lanka znajduje się ok. 50 km na południowy wschód od Indii. Od Półwyspu Indyjskiego dzieli ją zatoka Mannar oraz cieśnina Palk. Od południa wyspę oblewają wody Oceanu Indyjskiego, a od strony wschodniej graniczy z Zatoką Bengalską. 

Do 1972 r. kraj ten miał nazwę taką jak nazwa wyspy, czyli Cejlon. Obecna nazwa Sri Lanka przyjęta w 1972 r. w języku staroindyjskim oznacza „olśniewający kraj”. Ze względu na położenie i kształt wyspy, Sri Lanka jest też nazywana „Łzą Indii”. 

^{Sri Lanka nazywana Łzą Indii — foto: Pixabay}

Położenie wyspy względem równika sprawia, że przez cały rok dzień trwa tu 12 godzin – słońce wschodzi o 6.00 rano, a zachodzi o 18.00 po południu. 

80% powierzchni tego kraju to niziny, jedynie w środkowo-południowej części wyspy znajduje się masyw górski. Najwyższy szczyt Sri Lanki to Pidurutalagala (Mount Pedro) wznoszący się na wysokość 2524 m n.p.m. 

Linia brzegowa wyspy, która ma łącznie ponad 1300 km, jest słabo rozwinięta. Wybrzeże wyspy to rajskie plaże otoczone palmami z łagodnym zejściem do Oceanu Indyjskiego. Wyspę otaczają liczne rafy koralowe. 

^{Wybrzeże Sri Lanki — foto: Pixabay}

W zachodniej części Sri Lanki występują największe na świecie złoża grafitu.

Sri Lankę zamieszkuje ponad 22 miliony osób (dane z 2021 r.). Lankijczycy to w większości ludność pochodzenia indyjskiego głównie wyznająca buddyzm. 

Stolice Sri Lanki

Od 1948 r. do 1982 r. stolicą Sri Lanki było największe miasto tego kraju — Kolombo. Miasto to nadal jest centrum gospodarczym i handlowym kraju, siedzibą wielu urzędów państwowych i placówek dyplomatycznych (placówki dyplomatycznej Polski tu nie ma — najbliższa jest w stolicy Indii, New Deli). Kolombo było i jest ważnym portem handlowym, skąd wywozi się cynamon, kamienie szlachetne i herbatę. W Kolombo warto odwiedzić Czerwony Meczet, by podziwiać najdłuższy na wyspie pomnik leżącego Buddy znajdujący się w jednej z jego świątyń.

^{Największe miasto Sri Lanki — Kolombo — foto: Pixabay}

29 kwietnia 1982 r. nową stolicą zostało miasto Sri Dźajawardanapura Kotte, określane także skróconą nazwą Kotte. Nowa stolica Sri Lanki z siedzibą parlamentu i rządu tego kraju zlokalizowana jest na południowych przedmieściach dawnej stolicy Kolombo. Budynki parlamentu wybudowano na wyspie pośrodku dużego jeziora, utworzonego po osuszeniu okolicznych bagien. Ze względu na to, że Sri Dzajawardanapura Kotte praktycznie jest dzielnicą Kolombo, często poprzednia stolica nadal uważana jest za miasto stołeczne.

Pogoda i klimat na Sri Lance

Położenie i ukształtowanie terenu Sri Lanki sprawiają, że charakteryzuje się ona dość zróżnicowanym klimatem. Wyspa leży w strefie klimatu zwrotnikowego monsunowego, a jej południowa część znajduje się w obszarze klimatu równikowego wilgotnego. 

Położenie w takich strefach klimatycznych sprawia, że na Sri Lance występują wiatry monsunowe wiejące od oceanu oraz wysoka wilgotność powietrza, która wynosi od 60% nawet do 80%. W ciągu roku opady deszczu są znaczne — głównie pojawiają się  jesienią i na wiosnę. Na Sri Lance praktycznie nie występuje pora sucha, ponieważ kiedy w zachodniej części wyspy świeci słońce, w tym samym czasie na wschodzie pada monsunowy deszcz.

Tropikalna wyspa Cejlon pozostaje pod wpływem dwóch monsunów – Yala i Maha. Wywołują one opady deszczu w różnych częściach Sri Lanki. Od maja do września wieje południowo-zachodni monsun letni Yala, który przynosi deszcze głównie w południowej i zachodniej części wyspy. W tym czasie przeciwległa część wyspy pozostaje sucha.

W kolejnych 4 miesiącach pojawia się północno-wschodni monsun zimowy Maha i w tej samej części Sri Lanki wywołuje ulewne deszcze. Najbardziej mokro i chłodno jest w środkowej części wyspy. Od kwietnia do września opady deszczu mogą pojawić się tam każdego dnia.

Temperatury na Sri Lance są idealne na wakacje all inclusive o każdej porze roku. Średnie roczne temperatury wahają się między 29°C a 32°C w ciągu dnia, a wieczorami jest równie ciepło, bo wtedy termometry wskazują 23-26°C. Trzeba tu liczyć się jednak ze znaczną wilgotnością powietrza i intensywnymi opadami. Temperatura wód otaczających wyspę jest taka sama jak otoczenia. Oznacza to, że nie odczuwa się różnicy temperatur, a kąpiel w oceanie nie przynosi ochłody.

Przyroda Sri Lanki

Nieprzypadkowo Sri Lanka nazywana jest tropikalnym ogrodem i jedną z najpiękniejszych wysp na świecie, bo tutejsza przyroda dosłownie zapiera dech w piersiach. Wyspa w 40% porośnięta jest lasami monsunowymi i równikowymi. Przy ujściach rzek występują też lasy namorzynowe. Sri Lanka to również lasy bambusowe, rozległe sawanny i malownicze jeziora.

^{Bujna przyroda Sri Lanki — foto: Pixabay}

Symbolem Sri Lanki są słonie, których żyje na wyspie ponad 6 tysięcy. W parkach narodowych można obserwować te ogromne zwierzęta w ich naturalnym środowisku. Najliczniejsze stada są w Parku Narodowym Minnerija.  W celu ich ochrony, na wyspie utworzono sierocińce dla słoniątek i działają słoniowe fundacje. 

^{Słonie - symbol Sri Lanki — foto: Pixabay}

W Yala National Park żyją makaki i można spotkać lamparty.

^{Makak ze Sri Lanki — foto: Pixabay}

^{Lampart w Yala National Park — foto: Pixabay}

Regiony turystyczne Sri Lanki

Na Sri Lance jest  9 regionów administracyjnych, ale turystycznie można wyróżnić na wyspie 5 regionów:

Wybrzeże Zachodnie — z białymi plażami, wspaniałymi zabytkami i fantastyczną rafą koralową.

Wybrzeże Południowe — z ciągnącymi się kilometrami rajskimi plażami idealnymi miejscami do nurkowania i uprawiania sportów wodnych.

Wybrzeże Wschodnie — z bogatą dziką przyrodą Parku Narodowego Maduru Oya i wybrzeżem z licznymi malowniczymi lagunami. 

Prowincja Centralna — obszar górski wypiętrzony na wysokość do 2500 m n.p.m., który został wpisany na Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Region ten nazywany jest także Krainą Herbaty.

Złoty Trójkąt — z najpiękniejszymi  zabytkami Sri Lanki. Wyznaczają go 3 historyczne stolice: Anuradhapura, Kandy i Polonnaruwa.

^{Prowincja Centralna Sri Lanki — foto: Pixabay}

Co warto zobaczyć na Sri Lance?

Sri Lanka to nie tylko piękne, złote plaże. Choć powierzchnia kraju jest niewielka, znajduje się tu wiele wyjątkowych miejsc i atrakcji turystycznych.

Plantacje herbaty

Sri Lanka słynie przede wszystkim z zielonych i malowniczych plantacji herbaty. Na wyspie uprawia się znaną na całym świecie odmianę cejlońską tego napoju, a Sri Lanka jest jednym z największych producentów herbaty na świecie.  Ze względu na dogodne warunki klimatyczne oraz ręczne sposoby zbiorów herbata z tej wyspy ma wysoką jakość. Na zboczach położonych na wysokości od 1 000 do 2 000 m n.p.m. rosną najlepsze jej odmiany.

Podczas wakacji warto odwiedzić którąś z plantacji, skosztować  zaparzonej przez Lankijczyków herbaty i zakupić herbaciane souveniry. 

Na herbacianym szlaku proponujemy też wycieczkę do Haputale. To pełne uroku miasteczko słynie głównie z zielonych pól, na których w XIX w. swoje herbaciane imperium zaczął budować Sir Thomas Lipton.

^{Sri Lanka, plantacja herbaty — foto: Pixabay}

^{Ręczny zbiór herbaty — foto: Pixabay}

Adam’s Peak

Szczyt Adama to piąty co do wielkości wierzchołek na Sri Lance, który wznosi się na wysokość  2243 m n.p.m. Położony jest w masywie centralnym w południowej części wyspy. Otoczenie góry to zielony, tropikalny las. Szczyt Adama jest miejscem kultu religijnego, a także celem wielu pielgrzymek wyznawców buddyzmu, islamu czy hinduizmu. Wejście na samą górę zajmuje ok. 4 godziny. 

^{Na Szczycie Adama — foto: Pixabay}

Sigirija

Sigirija, czyli Lwia Skała z ruinami starożytnego pałacu i fortecy jest jedną z największych atrakcji Sri Lanki zlokalizowaną na wygasłym i zapadniętym wulkanie. To również i jedno z najbardziej popularnych miejsc i wizytówka tego kraju, od 1982 r. znajdująca się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Lwia Skała ma 180 m wysokości, a na jej szczyt prowadzą strome schody z 750 stopniami. Wejście nie jest łatwe, ale warto, bo ze szczytu roztacza się przepiękny widok na wyspę.

^{Sigirija, czyli Lwia Skała — foto: Pixabay}

^{Wejście na Sigirija — foto: Pixabay}

Anuradhapura 

Anuradhapura to starożytne miasto założone w III wieku p.n.e., które zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Miasto jest częścią Trójkata Kulturalnego z wieloma świątyniami i zabytkami, dlatego jest idealnym miejscem dla miłośników zwiedzania. Są tu pozostałości cytadeli, kompleks świątynny Mahavihara ze świętym drzewem Sri Maha Bodhi i klasztory.

^{Sri Lanka, Anuradhapura — foto: Pixabay}

Polonnaruwa

Polonnaruwa to jedno z trzech zabytkowych miejsc należących do Złotego Trójkąta Kulturalnego, które niegdyś było stolicą królestwa Syngalezów. Po upadku królestwa Polonnaruwę  porosła dżungla, a w 1982 r. została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 

Największe wrażenie na turystach robi Święty Kwadrat, czyli wzniesienie z ruinami kilku ważnych świątyń m.in. Hatadage, Latha Mandapaya, Thuparamy czy Vatadage. Niedaleko znajduje się znany kompleks Gal Vihara. Na jego terenie są 4 rzeźby wykute w skale oraz posąg Buddy.  

^{Sri Lanka, Polonnaruwa — foto: Pixabay}

Świątynia Zęba

Świątynia Zęba jest najważniejszą świątynią na Sri Lance zlokalizowaną w Kandy, dawnej stolicy wyspy. Jedna z legend głosi, że ząb został skradziony ze stosu pogrzebowego Buddy. Inna wersja opowiada, że podczas palenia ciała jeden z zębów zasygnalizował chęć pozostania na Ziemi. Tutejsi mieszkańcy Sri Lanki wierzą, że posiadanie zęba Buddy daje władzę nad wyspą. Właśnie dlatego dawni królowie budowali kolejne świątynie w pobliżu swoich siedzib i w nich przechowywali święty ząb. Finalnie słynny ząb trafił do Kandy.

^{Sri Lanka, Świątynia Zęba — foto: Pixabay}

^{Sri Lanka, w Świątyni Zęba — foto: Pixabay}

Złota świątynia Dambulla

Popularną świątynią Sri Lanki jest złota świątynia Dambulla znajdująca się w centralnej części wyspy w miasteczku Dambulla. Cały kompleks składa się z pięciu grot, które powstawały od I wieku p.n.e. aż do XVIII w. n.e. W świątyni znajduje się 153 malowidła oraz 157 posągów Buddy. Od 1991 r. złota świątynia Dambulla jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

^{Złota świątynia Dambulla — foto: Pixabay}

^{Dambulla, świątynia w grocie — foto: Pixabay}