Stambuł to przez całą dobę tętniące życiem i pełne kolorów miasto leżące na dwóch kontynentach — w Europie i Azji. Ogromne bazary gdzie można kupić niemal wszystko, fantastyczna architektura, czy wspaniałe aromaty przypraw i tureckiej kuchni to tylko niektóre z wielu powodów, dla których warto odwiedzić to miasto.
Stambuł — tureckie miasto na dwóch kontynentach
Stambuł to jedno z najbardziej fascynujących miast na świecie. Jest największym miastem w Turcji, które zamieszkuje ok. 16 milionów osób (2022). i zajmuje powierzchnię 1539 km². To jedyne na świecie miasto międzykontynentalne, leżące po obu stronach cieśniny Bosfor i na styku dwóch kontynentów — Europy (zachodnia część miasta) i Azji (jego część wschodnia). Metropolia leży na północnym wybrzeżu Morza Marmara i rozciąga się aż po południowe wybrzeże Morza Czarnego.
Jego lokalizacja sprawia, że jest wyjątkowym tyglem cywilizacji i stylów życia, łączących cechy tych dwóch światów. Obecnie Stambuł jest gospodarczym, kulturalnym i historycznym centrum kraju. W 2010 r. miasto uzyskało tytuł Europejskiej Stolicy Kultury.
Turcja, Stambuł — foto: Pixabay
W Stambule znajdują się dwa międzynarodowe lotniska. Port lotniczy Stambuł jest największym międzynarodowym lotniskiem Turcji.
W mieście jest trzecie najstarsze metro na świecie, które zostało wybudowane w 1875 r. (starsze są tylko w Londynie i w Nowym Jorku). Początkowo miało ono tylko 573 m, a jego rozbudowa trwała w latach 1992 - 2000. Obecnie łączna długość stambulskich linii metra wynosi 95,3 km i przebiegają one przez 82 stacje.
Dzieje Stambułu, miasta wielu kultur
Stambuł został założony przez cesarza Konstantyna Wielkiego w 330 r. Miasto, podobnie jak antyczny Rzym zostało zbudowane na siedmiu wzgórzach.
Na przestrzeni wieków Stambuł kształtowało wiele kultur. Widoczne jest to w architekturze i klimacie poszczególnych dzielnic miasta, dlatego o Stambule mówi się, że to nie jedno miasto, ale wiele miast w jednym.
W przeszłości miasto miało też wiele nazw. Jedna z jego poprzednich nazw to Bizancjum. Ta turecka metropolia znana była także jako Konstantynopol, czyli „Miasto Konstantyna”. Od 1930 r. oficjalna nazwa miasta to Istambuł, w j. polskim podawana jako Stambuł.
Przez wieki Stambuł był stolicą — kolejno imperium bizantyjskiego, rzymskiego i osmańskiego. Role stołecznego miasta pełniło aż do 1923 r., kiedy to stolicę Turcji przeniesiono do Ankary.
Największe atrakcje Stambułu
Stambuł to jedno z najczęściej odwiedzanych miast na świecie. Każdego roku tę pełną tajemnic turecką metropolię odwiedza kilkanaście milionów turystów.
Stambuł to miasto meczetów, których jest tu aż 3250.
Symbolem tego orientalnego miasta jak i całej Turcji jest Hagia Sophia, która została wzniesiona w 537 r. za panowania Konstantyna Wielkiego. Początkowo była to świątynia chrześcijańska. Po zdobyciu miasta przez Turków osmańskich w 1453 r. Hagia Sophia została przekształcona w ogromny meczet, który do dziś zachwyca swoją architekturą i bogatymi zdobieniami. Jego zwieńczeniem jest okazała kopuła o średnicy 33 m i wysokości 56 m. Przez niemal 900 lat Hagia Sophia była największą katedrą na świecie. Poza godzinami modlitw meczet jest udostępniony do zwiedzania turystom.
Hagia Sophia — foto: Pixabay
Według wielu turystów jeszcze piękniejszy jest Błękitny Meczet sułtana Ahmeda I. To jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc Stambułu. Nazwano go błękitnym, ponieważ wnętrze całej budowli wyłożone jest niebieskimi płytkami z Izniku. Meczet ma też imponującą kopułę i 6 minaretów efektownie podświetlanych wieczorem.
Błękitny Meczet nocą — foto: Pixabay
Wnętrze Błękitnego Meczetu — foto: Pixabay
Drugim co do wielkości meczetem w mieście jest Meczet Sulejmana, który zbudowany został w latach 1550-1557 za panowania sułtana Sulejmana Wspaniałego, którego pochowano tu w 1566 r. Powierzchnia meczetu wynosi 4500 m² i jednocześnie może pomieścić on 5000 osób. Główna kopuła tej wspaniałej budowli wznosi się na wysokość 50 m. Dzięki specjalnej konstrukcji umieszczonej na cysternach z wodą meczet ten uważany jest za najbardziej odporny na trzęsienia ziemi budynek na świecie.
Meczet Sulejmana — foto: Pixabay
Pałac Topkapi to otoczone przepięknymi ogrodami liczne pawilony, które od XV do XIX w. były rezydencją panujących sułtanów z rodu Osmanów ich dworu i sułtańskiego haremu. W urządzonych z przepychem apartamentach sułtanów i w części pałacu przeznaczonej dla kobiet sułtana można podziwiać wiele pięknych przedmiotów z czasów świetności Imperium Osmańskiego, wykonanych ze złota i drogich kamieni. Wśród nich jest Płaszcz Proroka Mahometa i wysadzany klejnotami miecz Sulejmana Wspaniałego.
Pałac Topkapi — foto: Pixabay
W Stambule koniecznie trzeba odwiedzić założony w XV w. słynny Wielki Bazar. To tureckie targowisko z tysiącami straganów i sklepików umiejscowionych na obszarze 30 ha — jeden z najstarszych i największych bazarów na świecie, gdzie można kupić niemal wszystko. Na stambulskim bazarze można zrobić prawdziwie tureckie zakupy, oczywiście po wcześniejszym umiejętnym targowaniu się przy szklaneczkach herbaty i spróbować tradycyjnych przysmaków rewelacyjnej kuchni tureckiej.
Wielki Bazar w Stambule — foto: Pixabay
Wyjątkową, podziemną atrakcją Stambułu jest Zatopiona Cysterna nazywana również Podziemną Cysterną lub Pałacem Jerebatan. To ogromna hala zbudowana pod miastem w VI w. i posadowiona na 336 kolumnach. Jest ona największą z kilkuset wybudowanych tu starożytnych cystern. W starożytnym Konstantynopolu służyła jako zbiornik mieszczący 80 tys. m3 wody, doprowadzanej tu akweduktem z Morza Czarnego.
Zatopiona Cysterna — foto: Pixabay
360° niesamowitą panoramę miasta można podziwiać z zabytkowej Wieży Galata, wybudowanej w 1348 r. Przez wieki wieża ta pełniła wiele funkcji — między innymi była częścią fortyfikacji obronnych, a od XVI w. mieściło się w niej więzienie.
Wieża Galata — foto: Pixabay
Polskie akcenty w Stambule i okolicy
W XIX w. wielu Polaków przybyło do Stambułu, bo Turcja była jedynym krajem, który nie uznał rozbiorów Polski.
Na obrzeżach Stambułu znajduje się polska wieś Adampol, zwana przez Turków Polonezköy. Miejscowość ta została założona w 1842 r. przez księcia Adama Czartoryskiego, aby pomóc polskim uchodźcom i żołnierzom powstania listopadowego. Pomimo iż obecnie jej mieszkańcy są różnej narodowości, na burmistrza zawsze wybierana jest osoba mająca polskie korzenie.
26 listopada 1855 r. w Stambule zmarł nasz wieszcz Adam Mickiewicz. W jego domu znajdującym się w dzielnicy Taksim utworzono Muzeum Adama Mickiewicza.
Wakacje w Stambule
Stambuł to jedno z najbardziej fascynujących miast na świecie. To metropolia pełna kontrastów, w której starożytna historia przeplata się z najnowocześniejszymi trendami, ale jednocześnie w swojej architekturze i niepowtarzalnym klimacie miasto przejawia niesamowitą harmonię. Tu jak nigdzie indziej na świecie orient i wschodnia gościnność styka się z zachodnią elegancją i nowoczesnością. Jest to miejsce, które warto odwiedzić, aby doświadczyć tej unikalnej atmosfery i poznać jego bogatą historię.
Panorama Stambułu — foto: Pixabay
Można spędzić tu całe wakacje, a i tak atrakcji do odwiedzenia nie zabraknie. Można też połączyć zwiedzanie miasta z wakacjami na malowniczych tureckich wybrzeżach.
Klimat i pogoda w Stambule — kiedy odwiedzić miasto?
Miasto leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego, z niewielkim oddziaływaniem klimatu kontynentalnego. Takie położenie powoduje, że są tu ciepłe i wilgotne lata oraz chłodne i deszczowe zimy, niekiedy nawet z opadami śniegu. Bez względu na porę roku w tym tureckim mieście trochę (a czasem nawet dość mocno) wieje.
Na wakacje do Stambułu można wybrać się przez cały rok. Najlepszą porą na wizytę w tym mieście są jednak miesiące od maja do października. W środku lata zwiedzanie może być nieco uciążliwe, bo średnia temperatura wynosi wtedy 30°C. Odwiedzanie największych atrakcji miasta warto zaplanować wiosną lub jesienią gdy w mieście nie ma aż tylu turystów, a średnie temperatury wahają się w granicach 21-23°C.