Madera zachwyca niesamowitymi widokami, bujną roślinnością, kwiatami i rewelacyjną kuchnią, której smaki podkreśla aromatyczne wino. Wraz z innymi wyspami archipelagu ta zielona, wulkaniczna wyspa należąca do Portugalii wyrasta z wód Oceanu Atlantyckiego. Przez cały rok panuje tu wiosenna aura, dlatego Maderę określa się jako wyspę wiecznej wiosny. Jaka jest Madera i co warto o niej wiedzieć?
Jaka jest portugalska wyspa Madera?
Madera to niewielki archipelag na Oceanie Atlantyckim należący do Portugalii, którego największą wyspą jest Madera. Oprócz niej archipelag tworzą wyspy Porto Santo oraz trzy bezludne wysepki. Chociaż Madera jest wyspą europejską, geograficznie bliżej jej do Afryki, ponieważ leży zaledwie ok. 500 km od wybrzeża kontynentu afrykańskiego i aż 1000 km od Europy.
Madera jest pełną niespodzianek, zieloną, wulkaniczną wyspą, najbardziej wysuniętym na zachód kawałkiem Europy. W przeciwieństwie do innych wysp pochodzenia wulkanicznego nie ma na niej obszarów pustynnych. Wyspę tworzy jeden z największych wulkanów na świecie, który otaczają majestatyczne klify.

Portugalia, Madera — foto: Pixabay
W przeważającej części wyspa jest zalesiona. Nawet od tego wywodzi się jej nazwa, bo Ilha Madera oznacza „Wyspa Drewna”, co tłumaczyć można jako „Zalesiona Wyspa”. Dzięki żyznym glebom i niemal letniej pogodzie, na wyspie przez cały rok jest bardzo zielono i kwitną barwne kwiaty. Z tego powodu często wyspę określa się też jako pływający ogród.

Zalesiona i zielona Madera — foto: Unsplash
Najwyższym szczytem wyspy jest Pico Ruivo (1862 m n.p.m.) górujący nad jej wschodnią częścią.

Madera, Pico Ruivo - foto: Unsplash
Funchal — stolica wyspy
Stolicą i największym miastem Madery jest Funchal — miasto leżące na południowym wybrzeżu wyspy, często określane jako „mała Lizbona", uważane za najbezpieczniejsze i najschludniejsze w Europie.

Funchal - stolica Madery — foto: Pixabay
Nazwa stolicy pochodzi od kopru porastającego całą wyspę. Funchal to stare miasto z tradycjami, które zostało założone w 1421 r. Perełką stolicy jest jej starówka, a górująca nad miastem intensywnie żółta Forteca św. Jakuba to wizytówka Funchal.
Na wzgórze Monte prowadzi nowoczesna kolejka linowa łącząca dolną część miasta z położoną na górskim zboczu dzielnicą Monte. Wyjątkową atrakcją tego miejsca jest zjazd z góry Monte po stromych, wyłożonych kamiennym brukiem ulicach, z porywającą prędkością do 50 km/h. Zjazd ten odbywa się w tradycyjnych, wiklinowych koszach umieszczonych na drewnianych płozach, którymi kierują carreiros. Manewrują oni saniami i hamują przy użyciu butów wyposażonych w specjalną podeszwę. Te słynne sanie zwożą turystów z Monte już od 1850 r., a 20-minutowa podróż robi na pasażerach piorunujące wrażenie.

Funchal, kolejka linowa — foto: Pixabay

Zjazd w wiklinowych koszach — foto: Pixabay
Lotnisko na Maderze
Nieopodal stolicy znajduje się międzynarodowe lotnisko, które jest wyjątkowe. Jego pas startowy jest jednym z najkrótszych na świecie, a dodatkowo z 3 stron jest otoczony wodą i częściowo znajduje się nad oceanem. W roku 2000 przedłużono go i fragment znajdujący się nad wodą umieszczono na 180 palach o wysokości 70 m. Takie rozwiązanie było konieczne ze względu na bezpieczeństwo i wiejące tu dość silne wiatry.
Maderska kuchnia
Na tarasowych polach Madery przez cały rok uprawia się banany, marakuje i papaje oraz wiele innych egzotycznych owoców i warzyw. Madera to dosłownie bananowa wyspa, ponieważ bananowce rosną tu wszędzie. Można je nawet spotkać na ulicach maderskich miast.

Bananowce na Maderze - foto: Unsplash

Owoce na Maderze — foto: Pixabay
Na Maderze dominuje kuchnia portugalska, która w swoich regionalnych daniach przede wszystkim preferuje ryby i owoce morza, w różnych proporcjach łączone miedzy sobą i z warzywami. Posiłki najlepiej smakują w towarzystwie znanych na całym świecie, wzmacnianych portugalskich win — Porto i Madery.
Wino z Madery
Podczas wakacji all inclusive na Maderze koniecznie trzeba spróbować znanego, produkowanego tu od setek lat wzmacnianego wina Madera. W XV w. Maderczycy zupełnie przypadkiem odkryli, że dodanie do wina brandy lub innych mocniejszych alkoholi pozwoli na zabezpieczenie go przed popsuciem w czasie długiego transportu przez ocean. Wielodniowe rejsy, kołysanie statkiem i wysoka temperatura, połączone z mocnym trunkiem dodanym do wina wyzwoliły w nim specyficzne reakcje chemiczne, zabezpieczając wino przed nadmiernym skwaśnieniem. Proces ten zwany obecnie maderyzacją wina znacznie wpływa też na poprawę jego smaku i aromatu. Wino poddane maderyzacji na pewno nie psuje się, ponieważ najstarsza zachowana butelka Madery pochodzi aż z 1772 r.
Obecnie wino Madera produkowane jest w 4 wersjach smakowych:
🍷 słodkie Malmsey,
🍷 półsłodkie Bual,
🍷 półwytrawne Verdelho
🍷 wytrawne Sercial.
Pod koniec lata Maderczycy organizują wielką degustację swojego flagowego wina.

Wino Bual — foto: Pixabay
Madera na wakacje przez cały rok
Obok pobliskich Wysp Kanaryjskich, Madera przez cały rok jest doskonałym miejscem na wakacje, szczególnie dla osób lubiących aktywny wypoczynek. Nawet w miesiącach zimowych tu nieprzerwanie trwa… wiosna i to nie byle jaka wiosna, bo pełna soczystej zieleni, kwiatów i słońca. Średnia temperatura latem wynosi tu 24°C, a zimą 19°C. To idealne warunki do wypoczynku na wyspie przez wszystkie miesiące w roku. Wielu turystów przyjeżdża tu dla jej piękna i poznania ciekawych miejsc.

Malownicze szlaki na Maderze — foto: Pixabay
Kto odwiedzał Maderę? — znane osobistości na wyspie
Zachwycona naturalnym pięknem wyspy, swój urlop na Maderze spędzała austriacka cesarzowa Sisi. Przebywał tu również Karol Habsburg — ostatni władca cesarstwa austro-węgierskiego, dla którego Funchal i wzgórze Monte było miejscem wygnania.
Właściwości zdrowotne wyspy docenili też Winston Churchill i Józef Piłsudski, wypoczywający na przedmieściach Funchal zimą 1930/31. Wyspę odwiedził też Ernest Hemingway, który z upodobaniem zjeżdżał wiklinowymi saniami z góry Monte.
Wcześniej jeszcze przez 3 lata mieszkał tu Krzysztof Kolumb, który na wyspie zajmował się… handlem cukrem. W tamtych czasach Madera słynęła z uprawy trzciny cukrowej i produkcji cukru.
Madera — co warto zobaczyć?
Madera to przede wszystkim liczne atrakcje przyrodnicze, malownicze widoki, piękne góry i wodospady i wspaniałe kwiaty… mnóstwo kwiatów i kwiatowych ogrodów. Co warto zobaczyć podczas wakacji na Maderze?
Przyrodnicze atrakcje Madery
Ponad 60% powierzchni Madery zajmuje Park Narodowy. Rosną tu unikatowe lasy wawrzynowe, które wpisano nawet na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. To jedna z przyrodniczych atrakcji wyspy.
Na wyspie nie sposób przejść obojętnie obok tamtejszych kanałów nawadniających, które powstały kilkaset lat temu. Te nawadniające kanały to lewady, z których Madera jest znana. Lewadami na całą wyspę, a szczególnie na suche i słoneczne pola od strony południowej, dostarczana była woda z gór. Łącznie kanały na wyspie mają długość ok. 2500 km. Najdłuższy kanał ma 100 km i powstał w latach 60. ubiegłego wieku. Znajduje się tu ok. 200 takich lewad i można po nich spacerować, ponieważ utworzono na nich szlaki trekkingowe.

Lewada — szlak trekkingowy — foto: Pixabay
Niesamowitą i bardzo malowniczą atrakcją wyspy jest ciągnący się wzdłuż południowego wybrzeża Madery klif Cabo Girão, który wznosi się na wysokość 589 m n.p.m. Uważany jest on przez mieszkańców za najwyższy klif w Europie, a faktycznie to drugi co do wysokości klif na świecie. Widoki z klifu zapierają dech w piersi, tym bardziej że można je podziwiać ze szklanej platformy, sprawiającej wrażenie jakby była przyklejona do skał.

Madera, klif Cabo Girão — foto: Pixabay
Prawdziwym hitem Madery są naturalne baseny lawowe, które znajdują się na zachodnim wybrzeżu wyspy w okolicy miejscowości Porto Moniz. Baseny powstały w sposób naturalny pomiędzy formacjami skalnymi utworzonymi z lawy wulkanicznej i systematycznie — także w sposób naturalny — napełniane są wodą z Atlantyku. Od zachodniej strony Porto Moniz baseny są dość mocno skomercjalizowane, natomiast te znajdujące się we wschodniej części nadal mają dziewiczy charakter.

Naturalne baseny w Porto Moniz — foto: Unsplash
Na Maderze warto też zobaczyć z góry i odwiedzić Dolinę Zakonnic, gdzie w XVI w. znalazły schronienie zakonnice uciekające z Funchal przed piratami. Już sam dojazd do doliny to niesamowite wrażenia, ponieważ prowadzi bardzo krętą górską drogą, z której roztaczają się przepiękne widoki.

Madera, Dolina Zakonnic - foto: Unsplash
Niesamowite ogrody
Ogrody to mocna strona wyspy, która nazywana jest nawet "ogrodem Atlantyku", bo tyle jest na niej kwiatów.
Najważniejszym ogrodem botanicznym na Maderze jest utworzony na powierzchni 35 tys. m² Jardim Botânico da Madeira. W ogrodzie tym w pięciu sektorach zgromadzono rośliny z różnych stron świata. W jednym z nich są rośliny charakterystyczne dla Madery.

Madera, ogród botaniczny — foto: Pixabay
Ogród Tropikalny Monte Palace jest na liście trzynastu najpiękniejszych ogrodów botanicznych świata, która została utworzona przez magazyn turystyczny Condé Nast Traveler. 7-hektarowy ogród utworzono na wulkanicznym wzgórzu. To wyjątkowy ogród, w którym egzotyczne rośliny są tłem dla dzieł sztuki portugalskiej i afrykańskiej.
Atrakcją wschodniej części wyspy jest ogród Palheiro Ferreiro zorganizowany w stylu francuskim i angielskim, w którym można podziwiać podzwrotnikową roślinność z przepięknymi kwiatami. To wyjątkowa sceneria dla zakochanych spędzających na Maderze romantyczne wakacje we dwoje.
Warto odwiedzić też wspaniały ogród różany w Quinta do Arco. Jego tworzenie trwało 3 lata — powstał w latach 2003-2006. To wyjątkowa, największa w całej Portugalii kolekcja róż. Zgromadzono ich tu ponad 1200.
Atrakcje turystyczne wyspy
Madera oferuje turystom wiele atrakcji. Co roku w maju w stolicy wyspy Funchal odbywa się słynny na cały świat festiwal kwiatów. W tym czasie wszędzie można podziwiać niesamowite kompozycje kwiatowe będące często prawdziwymi dziełami sztuki. W czerwcu organizowane są fantastyczne pokazy fajerwerków, którymi oficjalnie na wyspie rozpoczyna się sezon wakacyjny. Jeszcze wspanialsze pokazy fajerwerków można podziwiać w Funchal na powitanie Nowego Roku, które nawet zostały wpisane do Księgi Rekordów Guinessa. W czasie karnawału ulice stolicy zdominowane są przez kolorowe parady.

Madera, Festiwal Kwiatów - foto: Unsplash

Madera, noworoczne fajerwerki - foto: Unsplash
Na turystów wypoczywających tu z dziećmi czeka Park Wodny Santa Cruz, który w swojej ofercie ma baseny, zjeżdżalnie, rynny wodne i wiele innych ciekawych atrakcji dla dorosłych i ich podopiecznych.
Na Maderze urodził się portugalski piłkarz Cristiano Ronaldo, dlatego fani piłki nożnej i tego sławnego maderyjczyka mogą podziwiać jego trofea i pamiątki w muzeum zlokalizowanym w Funchal.