Sri Lanka — zielona wyspa świątyń, słoni i herbaty

Wyspę Cejlon, na której leży Sri Lanka, już Marco Polo nazwał najwspanialszą wyspą świata. Wyspa, której symbolem są słonie, nadal zachwyca turystów przepięknymi plażami, imponującymi świątyniami i zabytkami, pozostałościami starożytnych kultur oraz bujną tropikalną przyrodą i szmaragdowozielonymi wzgórzami porośniętymi plantacjami herbaty.

Sri Lanka — wyspa na Oceanie Indyjskim

Sri Lanka, oficjalnie Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki to niewielkie państwo demokratyczne w ramach Wspólnoty Narodów, leżące w Azji Południowej na wyspie Cejlon, jednej z największych wysp Oceanu Indyjskiego. Sri Lanka znajduje się ok. 50 km na południowy wschód od Indii. Od Półwyspu Indyjskiego dzieli ją zatoka Mannar oraz cieśnina Palk. Od południa wyspę oblewają wody Oceanu Indyjskiego, a od strony wschodniej graniczy z Zatoką Bengalską. Powierzchnia wyspa jest taka jak łączny obszar 2 największych województw w Polsce i wynosi 65 610 km².

Do 1972 r. kraj ten miał nazwę taką jak nazwa wyspy, czyli Cejlon. Obecna nazwa Sri Lanka przyjęta w 1972 r. w języku staroindyjskim oznacza „olśniewający kraj”. Ze względu na położenie i kształt wyspy, Sri Lanka jest też nazywana „łzą Indii”.

Sri Lanka to kraj przede wszystkim nizinny. Niziny zajmują 80% jego powierzchni, jedynie w środkowo-południowej części wyspy znajduje się masyw górski. Najwyższy szczyt Sri Lanki — Pidurutalagala (Mount Pedro) wznosi się na wysokość 2524 m n.p.m.

^{Krajobraz górzystej części Sri Lanki — foto: Pixabay}

Bogactwa Sri Lanki 

Sri Lanka jest światowym potentatem herbaty. Z tej niewielkiej wyspy pochodzi aż 6,8% globalnej produkcji, co czyni ją czwartym największym producentem herbaty na świecie.

^{Plantacje herbaty na Sri Lance — foto: Pixabay}

Sri Lanka jest też liczącym się eksporterem kamieni szlachetnych, bo na wyspie licznie występują drogocenne minerały — szafiry, rubiny, akwamaryny, turmaliny, topazy, cyrkony, granaty, kwarce i kamienie księżycowe. Ich wydobycie stanowi jedną z ważniejszych gałęzi lankijskiej gospodarki. W zachodniej części Sri Lanki występują największe na świecie złoża grafitu.

Mieszkańcy Sri Lanki

Malownicza i pełną atrakcji Sri Lankę zamieszkuje ponad 22 miliony osób (dane z 2022 r.). Lankijczycy to zróżnicowane kulturowo i religijnie społeczeństwo, w większości stanowi je ludność pochodzenia indyjskiego głównie wyznająca buddyzm (ponad 70% mieszkańców). Sri Lanka jest kolebką tradycji buddyjskich w Południowej Azji. Buddyzm jako religia nadrzędna zagwarantowany został zapisem w lankijskiej konstytucji w 1958 r.

^{Buddyjscy mnisi na Sri Lance — foto: Pixabay}

Pozostałymi religiami wśród mieszkańców wyspy jest hinduizm, islam i chrześcijaństwo. Za rdzenny lud Sri Lanki uważani są nieliczni już Weddowie nazywani „ludźmi lasu”. 

Lankijczycy to mili i uprzejmi ludzie. Jeżeli ktoś jest ich gościem, nie powinien się dziwić, że do jedzenia nie używają sztućców, tylko własnych rąk. Warto też skorzystać z oferowanego poczęstunku, bo odmowa może być przejęta jako afront.

Głównym źródłem utrzymania mieszkańców Sri Lanki jest rybołówstwo i rolnictwo, a szczególnie uprawa i produkcja herbaty. 

^{Zbiór herbaty na Sri Lance — foto: Pixabay}

Przez 26 lat, w latach 1983-2009 na Sri Lance trwała wyniszczająca wojna domowa, ale obecnie to bezpieczny kraj, mocno stawiający na turystykę.

Stolice Sri Lanki

Od 1948 r. do 1982 r. stolicą Sri Lanki było największe miasto tego kraju — Kolombo. Miasto to nadal jest centrum gospodarczym i handlowym kraju, siedzibą wielu urzędów państwowych i placówek dyplomatycznych (placówki dyplomatycznej Polski tu nie ma — najbliższa jest w stolicy Indii, New Deli). Kolombo było i jest ważnym portem handlowym, skąd wywozi się cynamon, kamienie szlachetne i herbatę. 

Obok ogromnych wieżowców są tu stare kolonialne budynki oraz świątynie buddystów, hindusów i muzułmanów. W Kolombo warto odwiedzić Czerwony Meczet, by podziwiać najdłuższy na wyspie pomnik leżącego Buddy znajdujący się w jednej z jego świątyń. Prawdziwy wakacyjny relaks oferuje Galle Face Green — założony w 1859 r. rozległy park miejski o powierzchni 5 ha, który znajduje się nad oceanem w centrum miasta. Przez park wzdłuż plaży przebiega promenada — ulubione miejsce spacerowe mieszkańców i turystów.

^{Największe miasto Sri Lanki — Kolombo — foto: Pixabay}

29 kwietnia 1982 r. nową stolicą zostało miasto Sri Dźajawardanapura Kotte, określane także skróconą nazwą Kotte. Nowa stolica Sri Lanki z siedzibą parlamentu i rządu tego kraju zlokalizowana jest na południowych przedmieściach dawnej stolicy Kolombo. Budynki parlamentu wybudowano na wyspie pośrodku dużego jeziora, utworzonego po osuszeniu okolicznych bagien. Ze względu na to, że Sri Dzajawardanapura Kotte praktycznie jest dzielnicą Kolombo, często poprzednia stolica nadal uważana jest za miasto stołeczne.

Turystyczne walory Sri Lanki

Sri Lanka to doskonałe miejsce na wakacje w tropikach. Magiczna wyspa zachwyca różnorodnością, bogactwem natury, rajskimi plażami, zielonymi plantacjami herbaty i piękną architekturą. Ten kierunek na pewno warto uwzględnić w swoich wakacyjnych planach, bo jest tu wszystko, czego można oczekiwać na urlopie.

Linia brzegowa wyspy, która ma łącznie ponad 1300 km długości, jest słabo rozwinięta. Wybrzeże wyspy to przepiękne, piaszczyste plaże otoczone palmami z łagodnym zejściem do Oceanu Indyjskiego. Wyspę otaczają liczne rafy koralowe — raj dla miłośników nurkowania. Wody oblewające wyspę to także wymarzone miejsce dla pasjonatów surfingu i kitesurfingu, czy innych popularnych sportów wodnych.

^{Wybrzeże Sri Lanki — foto: Pixabay}

Sri Lanka ma wspaniałe zabytki, malownicze góry i parki narodowe. Góry Centralne są popularnym miejscem na aktywny wypoczynek z trekkingiem. 

Wypoczynek na Sri Lance jest możliwy przez cały rok. Położenie wyspy względem równika sprawia, że przez cały rok dzień trwa tu 12 godzin – słońce wschodzi o 6.00 rano, a zachodzi o 18.00 po południu. Poza tym w tym kraju komfortowy wypoczynek zapewnia turystom wiele luksusowych hoteli zlokalizowanych przy plażach, w poprzedniej stolicy wyspy — Kolombo, czy w miejscowościach położonych w Trójkącie Kulturalnym. 

Tropikalna przyroda na Sri Lance

Nieprzypadkowo Sri Lanka nazywana jest tropikalnym ogrodem i jedną z najpiękniejszych wysp na świecie, bo tutejsza przyroda dosłownie zapiera dech w piersiach. Większą część wyspy zajmują parki narodowe i rezerwaty przyrody. Żyje tu wiele endemicznych gatunków ssaków, ptaków i roślin. Wśród nich są słonie indyjskie, krokodyle, kobry indyjskie, makaki i lamparty. 

Wyspa w 40% porośnięta jest lasami monsunowymi i równikowymi. Przy ujściach rzek występują też lasy namorzynowe. Sri Lanka to również lasy bambusowe, rozległe sawanny i malownicze jeziora.

^{Bujna przyroda Sri Lanki — foto: Pixabay}

Symbolem Sri Lanki są słonie, które od wieków były tu zwierzętami darzonymi szczególnymi względami. Przez wieki lankijskie słonie uczestniczyły w ceremoniach religijnych i pomagały przy budowie obiektów sakralnych. Obecnie na wyspie żyje ich ponad 6 tysięcy. W parkach narodowych można obserwować te ogromne zwierzęta w ich naturalnym środowisku. Najliczniejsze stada są w Parku Narodowym Minnerija. W celu ich ochrony, na wyspie utworzono sierocińce dla słoniątek i działają słoniowe fundacje.

^{Słonie — symbol Sri Lanki — foto: Pixabay}

Park Narodowy Yala to drugi co do wielkości park narodowy na Sri Lance. Słynie z fantastycznego safari i możliwości obserwacji wielu dzikich zwierząt. Można tu spotkać słonie, lamparty, makaki i krokodyle.

^{Makak ze Sri Lanki — foto: Pixabay}

^{Lampart w Yala National Park — foto: Pixabay}

Przysmaki lankijskiej kuchni

Kuchnia Sri Lanki to połączenie azjatyckich smaków kuchni indyjskiej, chińskiej i tajskiej. Jej tradycyjne, dość pikantne potrawy bazują przede wszystkim na ryżu, który na wyspie uprawiany jest aż w 15 odmianach. 

Najpopularniejszym daniem Sri Lanki jest Rice & Curry, czyli curry z ryżem podawane w wersji z rybą lub warzywami, a jego mięsna odmiana jest z kurczakiem lub wieprzowiną. Lankijczycy przygotowują sos curry z dodatkiem różnych składników, czyniąc jego smak wyjątkowym. Najczęściej dodają bataty, dynię, ciecierzycę, soczewicę, a poza tym czosnek, cebulę, smażone liście bananowca lub mleko kokosowe.

^{Ryż w kuchni lankijskiej — foto: Pixabay}

Intensywny smak lankijskim potrawom nadają aromatyczne przyprawy — pieprz, cynamon,  gałka muszkatołowa, kolendra, kminek, kardamon i goździki. Niektóre potrawy, szczególnie dania mięsne, są gotowane w liściach banana, które nadają im wyjątkowy smak.

Na wyspie spożywa się też dużo świeżo złowionych ryb i owoców morza. Popularną rybą na Sri Lance jest tuńczyk, ale w restauracjach można również zjeść grilowaną rybę maślaną, lucjana czy labraksa (okonia morskiego). Smakoszom serwowane są też smażone lub grillowane kalmary i regionalna specjalność — krewetki jumbo prawns.

Wśród owoców popularne są tu banany, mango, ananasy, papaja, marakuja i pomarańcze. Koniecznie trzeba tu także skosztować tych niespotykanych u nas — rambutan, czyli chińską śliwkę, czy królewski kokos o pomarańczowych orzechach. Bardziej odważni może spróbują kolczastego duriana o intensywnym, choć mało przyjemnym zapachu.

I to, co dla turystów wypoczywających na Sri Lance jest bardzo ważne — jedzenie na tej malowniczej wyspie jest stosunkowo niedrogie, nawet wyszukane potrawy podawane w eleganckich restauracjach. W hotelach i restauracjach turyści najczęściej mają w ofercie dania europejskie, ale w wielu luksusowych resortach mogą też liczyć na specjały kuchni lankijskiej.