Z czego słynie Meksyk?

Fakty i ciekawostki o tym fascynującym kraju

Meksyk to kraj niezmiernie ciekawy, bogaty kulturowo i historycznie. To również wyjątkowe miejsce na Ziemi obfitujące w cuda przyrody oraz unikatowe okazy fauny i flory. W tym kraju zachwyt też budzą monumentalne zabytki i pozostałości starożytnych cywilizacji Majów i Azteków. Prezentujemy  kilka ciekawostek o Meksyku i jego mieszkańcach.

Starożytne oblicze Meksyku

Czy wiesz, że…

Chichen Itza, starożytne miasto Majów

Starożytne miasto Majów — Chichen Itza, leżące nieopodal Cancun na Riviera Maya w Meksyku, ma ponad 1500 lat. Zachowało się w nim ok. 30 świątyń i różnych kamiennych budowli, które zbudowali Majowie ok. 450 r. n.e. To prekolumbijskie miasto zostało uznane za jeden z siedmiu cudów nowożytnego świata.

^{Meksyk, Chichen Itza — foto: Pixabay}

Cholula — największa piramida świata

Piramida Cholula, która znajduje się w mieście Cholula, w stanie Puebla, jest pod względem objętości największą piramidą na świecie. Nie jest tak wysoka jak najwyższe piramidy w Egipcie — ma 54 m wysokości, a jej podstawa zajmuje ok. 18,2 ha. Cały czas trwają prace nad odsłanianiem piramidy, ale już teraz szacuje się, że jej objętość wynosi 3,3 miliony m³, a wewnątrz odkryto kilometry doskonale zachowanych korytarzy.

Piramida powstawała od III wieku p.n.e. do IX wieku n.e (kolejno dobudowywano piramidę na piramidzie), a Hiszpanie wybudowali na jej szczycie kościół. 

^{Kościół na piramidzie Cholula — foto: Unsplash}

Mexico City — stolica Meksyku

Stolica Meksyku, Mexico City zbudowana została na ruinach Tenochtitlán — największego miasta Azteków, które w tamtych czasach było też jednym z największych miast świata. Aztekowie zbudowali swoje miasto na wyspie leżącej na środku jeziora Texcoco. Z tego powodu obecna stolica Meksyku  w niektórych miejscach sukcesywnie zapada się, nawet o 15 cm rocznie, a w niektórych latach obniżenia gruntu sięgały aż do 50 cm.

^{Mixico City — foto: Pixabay}

Kamienie szlachetne w zębach Majów

Starożytni Majowie, którzy mieszkali na terenie obecnego Meksyku, mocowali w swoich zębach cenne kamienie szlachetne. Był to powszechny zwyczaj, który nie miał na celu ozdabiania uzębienia, ale był formą profilaktyki i jego leczenia. Materiał służący do mocowania kamieni w zębach miał bowiem właściwości higieniczne, lecznicze i profilaktyczne.

Przyrodnicze osobliwości Jukatanu

Czy wiesz, że…

Krater Chicxulub na Jukatanie

Półwysep Jukatan w Meksyku i dno Zatoki Meksykańskiej to obszar, w który 65 milionów lat temu uderzyła asteroida o średnicy około 10 km, przyczyniając się do gwałtownych zmian klimatycznych i wyginięcia dinozaurów. Zderzenie meteorytu z Ziemią pozostawiło w tym miejscu krater Chicxulub o średnicy ok. 200 km i  ok. 1 km głębokości. Na półwyspie w kraterze utworzył się pierścień cenot, czyli łuk z cenotami o szerokości 5 km i długości 90 km. Krater Chicxulub odkryto w 1978 r. w czasie poszukiwania na dnie Zatoki Meksykańskiej złóż ropy naftowej.

Cenoty na Jukatanie

Na półwyspie Jukatan nie ma żadnej rzeki. To jedyne miejsce na świecie, w którym występują cenoty — głębokie, naturalne studnie krasowe ze słodką, ciepłą i krystalicznie czystą wodą. Cenoty połączone są siecią podziemnych korytarzy i kanałów, których długość szacowana jest na ponad 500 km. Do tej pory zbadano jedynie 10% dorzecza cenotes. Ta ogromna podziemna rzeka wpływa do Morza Karaibskiego.

^{Cenota na Jucatanie — foto: Pixabay}

Mezoamerykańska Rafa Koralowa

Na Morzu Karaibskim przy wybrzeżu Riviera Maya i wokół wyspy Cozumel zaczyna się Wielka Mezoamerykańska Rafa Koralowa. Rafa ta ciągnie się przez ponad 965 km wzdłuż wybrzeży Meksyku, Belize, Gwatemali i Hondurasu. To największa rafa koralowa na półkuli zachodniej i druga co do wielkości na świecie.

^{Meksyk, rafa koralowa — foto: Unsplash}

Wulkany w Meksyku

Meksyk leży w strefie Pacyficznego Pierścienia Ognia — na styku trzech płyt tektonicznych: północnoamerykańskiej, pacyficznej i karaibskiej. Z tego powodu jest obszarem dość częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanów. Najwyższym szczytem tego kraju jest uśpiony wulkan Pico de Orizaba o wysokości 5636 m n.p.m. Aktywnym wulkanem jest Popocatépetl leżący zaledwie 70 km od stolicy kraju, Mexico City.

^{Wulkan Popocatépetl — foto: Pixabay}

Kulinarne specjały z Meksyku

Czy wiesz, że…

Pochodzenie i uprawa kukurydzy

Kukurydza pochodzi z Meksyku i jest w tym kraju uważana za roślinę świętą. Na świecie jest ok. 250 odmian kukurydzy, z czego w Meksyku uprawia się aż 59 z nich. Ziarna kukurydzy mają różne kolory, a nawet uzyskuje się kolby wielokolorowe. Kukurydza jest podstawowym składnikiem meksykańskich potraw i to od wieków. Na terenie tego kraju odkryto najstarsze nasiona kukurydzy, liczące około 5 tys. lat. Popcorn także pochodzi z Meksyku.

^{Kolorowa kukurydza — foto: Pixabay}

Chili w meksykańskiej kuchni 

Meksyk jest ojczyzną papryczek chili. Dziko rosnące odmiany chili były wykorzystywane już przez starożytnych mieszkańców tych terenów na potrzeby kulinarne i medyczne. Kuchnia meksykańska jest znacząco oparta na chili, gdzie jest ono używane w różnych formach i odmianach, dodając głębię i ostry smak potrawom meksykańskim.

^{Papryczki chili — foto: Pixabay}

Meksyk — kraj czekolady

Meksyk to kraj, z którego pochodzi kukurydza, chili i… czekolada. Ponad 3000 lat temu starożytni Majowie i Aztekowie odkryli fantastyczny smak owoców kakaowca i zaczęli uprawiać drzewa kakaowca na terenach obecnego Meksyku. W czasach starożytnych czekoladę pito podczas szczególnych uroczystości i traktowano ja jako lekarstwo.  Gorzki napój nazwano  xococalit, co oznacza „gorzka woda”. Ziarnami kakaowca dokonywano również płatności i często ceniono je bardziej niż złoto.

Tequila — alkohol z agawy

Tequila – znany na całym świecie meksykański napój alkoholowy produkowany ze sfermentowanego soku agawy niebieskiej. Agawa gotowa do zbiorów musi mieć minimum 8 lat. Tradycyjnie tequilę pije się z solą i cytryną lub z cynamonem i plastrem pomarańczy, ale rdzenni Meksykanie piją ją bez jakichkolwiek dodatków. W mieście Tequila położonym w meksykańskim stanie Jalisco powstała pierwsza wytwórnia tego alkoholu i od tej miejscowości pochodzi nazwa oryginalnego, meksykańskiego trunku. 

^{Tequila — foto: Pixabay}

Meksykańskie święta i tradycje

Czy wiesz, że…

Języki w Meksyku

Oficjalnym językiem w Meksyku jest hiszpański, ale istnieje również wiele rdzennych języków indiańskich. W tym kraju mówi się łącznie aż 69 językami. Najpopularniejsze indiańskie języki, które także są używane w powszechnej komunikacji to nahuatl maya, zapotecki czy  mixtec. Meksyk to najludniejszy kraj hiszpańskojęzyczny na świecie.

Najstarszy uniwersytet w Ameryce

W stolicy Meksyku działa najstarszy uniwersytet w obu Amerykach. To Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM), założony w 1551 r. przez Karola V Habsburga. Jest on aż 85 lat starszy niż najstarszy uniwersytet w USA — Uniwersytet Harvarda.

Meksykański Dzień Zmarłych

Día de los Muertos to meksykański Dzień Zmarłych — święto obchodzone 1 i 2 listopada. W tych dniach Meksykanie czczą pamięć swoich bliskich i przygotowują dla nich specjalne ofiary. Na grobach umieszczają zdjęcia zmarłych oraz ich ulubione potrawy i napoje.

^{Meksykańskie Święto Zmarłych — foto: Pixabay}

Świąteczne prezenty

W Meksyku podczas Świąt Bożego Narodzenia nie ma zwyczaju obdarowywania się świątecznymi upominkami. Według tradycji to Trzej Królowie przynoszą dzieciom prezenty, dlatego najmłodsi otrzymują prezenty dopiero 6 stycznia.

15. urodziny dziewcząt

La Quinceañera to tradycyjny meksykański obrzęd celebrujący 15. urodziny dziewcząt. Podczas tego bardzo ważnego wydarzenia 15-latki przekraczają próg dorosłości, organizowane są huczne przyjęcia, a solenizantka występuje w eleganckiej sukni i uczestniczy w ceremonii obejmującej modlitwy religijne i tańce.

Pochodzą z Meksyku

Czy wiesz, że…

Psy rasy chihuahua

Najmniejsza rasa psów na świecie — chihuahua, to pieski wywodzące się ze starożytnych psów techichi, które mieszkały na dworach azteckich władców. Ich obecna nazwa pochodzi od meksykańskiego stanu i miasta Chihuahua 

Telewizja w kolorze

Prekursorem telewizji kolorowej jest pochodzący z Guadalajary Meksykanin — Guillermo González Camarena.  Wynalazł on i opatentował w 1940 r. pierwszy na świecie system transmisji obrazu kolorowego. Pod koniec lat 70. system ten został wykorzystany w sondzie kosmicznej Voyager 1.